Uczucie zaniepokojenia i martwienie się są nierozerwalnie związane z życiem. Jednak co zrobić, kiedy strach zaczyna przyjmować irracjonalny wymiar? Jak go odróżnić o zwykłego niepokoju? Czy da się oswoić lęk i złagodzić jego objawy? Jak poradzić sobie ze stresem, który towarzyszy ludziom w wielu codziennych sytuacjach? Istnieją różne techniki i strategie psychoterapeutyczne, które mogą okazać się pomocne.
To duszące, częściowo irracjonalne uczucie niepokoju, które jest wpisane w nasze życie. Gdy jednak lęk wpływa na większość sfer życia i czujemy go cały czas, nie potrafiąc się od niego odciąć, wówczas może to świadczyć o zaburzeniu lękowym uogólnionym. Jeśli to nieprzyjemne uczucie zaczyna obezwładniać, wówczas warto rozważyć skorzystanie z pomocy psychoterapeuty. Natomiast w przypadku, kiedy pojawia się tylko w trudnych momentach, można spróbować poradzić sobie z nim samodzielnie.
Łagodzenie jego objawów polega na wypracowaniu określonych strategii pracy nad destrukcyjnymi myślami. Choć nie mamy wpływu na to, co przepływa przez nasz umysł, to jednak od nas zależy, jakim myślom poświęcimy więcej czasu. Można na przykład wyznaczyć na rozmyślanie o problemach codziennie 20 minut o konkretnej godzinie. Jest to chwila na to, aby gruntownie je przeanalizować. Oczywiście nie da się uniknąć w ciągu dnia wielu innych destrukcyjnych myśli, jednak zauważając je, wystarczy je odsunąć oraz zadecydować, że przyjdzie inna pora na pogrążanie się w nich. Ograniczanie czasu na martwienie się powinno zmniejszać liczbę scenariuszy powstających w głowie na podstawie natrętnych myśli. W ten sposób powoli da się częściowo zapanować nad lękiem.
Zastosowanie przemyśleń zastępczych pozwala ćwiczyć asertywność wobec zagadnień, które wywołują nadmierne martwienie się czy strach. Ta myśl, która ma pozwolić zapomnieć o nieprzyjemnych uczuciach, powinna stać w kontrze, czyli być bardziej optymistyczna. Ponadto dobrze, aby stanowiła scenariusz bardziej realistyczny niż ten, który wzbudza przerażenie. Zarówno ta, jak i wcześniejsza technika pozwalają zablokować destrukcyjne myśli. Jednak ich rzeczywiste zatrzymanie będzie możliwe dopiero w momencie, kiedy zostaną zaakceptowane. Ilekroć więc pojawią się zagadnienia, które wzbudzają lęk, warto spróbować je przyjąć takimi, jakie są. Następnie zdecydować się na zamartwienie tymi problemami w wyznaczonym przez siebie czasie. W panowaniu nad myślami odróżnianiu ich od faktów, a zarazem w łagodzeniu objawów lękowych mogą przydać się techniki uważności (mindfullness).
To inaczej zjawisko biologiczne i odpowiedź organizmu – reakcja – na nagłe zagrożenie spowodowane jakimś bodźcem. Częste przeżywanie w ten sposób nieprzyjemnych emocji może wywołać szereg negatywnych skutków – od obniżenia reakcji odpornościowych aż po przyspieszenie procesu starzenia się czy nawet depresję albo zwiększenie ryzyka popełnienia samobójstwa. Na sposób radzenia sobie ze stresem wpływają zarówno jego źródło, natężenie i czas trwania, jak i osobowość czy umiejętności danego człowieka.
Jest wiele metod, które pozwalają na radzenie sobie z tym nieprzyjemnym stanem. Jedną z nich jest psychoterapia, która w holistycznym (całościowym) podejściu pozwala zrozumieć, kontrolować i zmieniać nadmierny stres w bardziej adaptacyjne zachowania. Nauka samokontroli może ułatwić poradzenie sobie z fizjologicznymi reakcjami organizmu. Przydają się tu mające na celu zmniejszenie napięcia techniki:
Kolejną ważną rzeczą jest umiejętność identyfikacji źródeł stresu oraz opracowywanie strategii radzenia sobie z nim w konkretnych sytuacjach. Podobna analiza dotyczy też przetwarzania trudnych wspomnień i doświadczeń z przeszłości, które wywołują nieprzyjemne emocje. Właściwe rozpoznawanie tych ostatnich pozwoli też „zarządzać” nimi w zdrowy i konstruktywny sposób.
Warto samemu lub wspólnie z psychoterapeutą spróbować wypracować określone metody działania w sytuacjach stresujących lub wywołujących strach. Oba stany są wyczerpujące dla organizmu i mogą powodować różne negatywne skutki psychiczne oraz fizyczne. Na szczęście radzenie sobie z lękiem i stresem jest możliwe dzięki różnym technikom i strategiom psychoterapeutycznym.
Czym wyróżnia się psychologia pozytywna? Dlaczego zgodnie z nią warto dostrzegać uroki codzienności i swoje mocne strony? W jaki sposób można budować zdrowe podejście do życia? Jakie kompetencje warto rozwijać, aby myśleć o przyszłości z nadzieją?
Psychoterapia dzieci i młodzieży to zmaganie się z jednej strony z problemami kilku- i kilkunastolatków, a z drugiej – z troską rodziców, którzy często czują się bezradni wobec zaistniałych trudności. Specyfika terapii młodych osób wiąże się więc z licznymi wyzwaniami. Jakie może przynieść korzyści?
